Սբ. Գրիգոր Լուսավորչի սոսկալի չարչարանքների ու Վիրապ մտնելու հիշատակության օր/Commemorazione di San Gregorio l'Illuminatore del tormenti e impegno per la fossa /Commemoration of St. Gregory the Illuminator’s torments and commitment to the pit/День памяти о страшных муках и ввержении в ров Св. Григория Просветителя

Սբ. Գրիգոր Լուսավորչի սոսկալի չարչարանքների ու Վիրապ մտնելու հիշատակության օր

Ամսաթիվ 05-04-2014

Հայ առաջին կաթողիկոս Սբ. Գրիգոր Լուսավորչին նվիրված երեք հիշատակության օրերից` տարվա մեջ առաջինն է: Ըստ Հայաստանյայց Առաքելական եկեղեցու տոնացույցի՝ նշվում է Մեծ պահքի 6-րդ կիրակիի նախորդ շաբաթ օրը: Տոնը կատարվում է ի հիշատակություն Խոր Վիրապում Սբ. Գրիգոր Լուսավորչի կրած չարչարանքների: Ըստ պատմական աղբյուրների` Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչն Անակ Պարթև իշխանի որդին էր:

Անակ Պարթևը սպանելով հայոց Արշակունի Խոսրով թագավորին, սպանվում է հայ իշխանների կողմից: Որդին՝ Գրիգորը, մեծանում և կրթություն է ստանում Կեսարիայում, դաստիարակվելով իբրև բարեպաշտ քրիստոնյա: Հետագայում դառնում է Խոսրով արքայի որդու՝ Տրդատ թագավորի արքունի դիվանապետը: Սակայն տեղեկանալով, որ Գրիգորը քրիստոնյա է, ինչպես նաեւ արքայասպան Անակի որդին, Տրդատ արքան նրան չարչարանքների է ենթարկում և նետում Խոր Վիրապի ստորգետնյա զնդանը: 4-րդ դարի ընդհանրական եկեղեցու Հովհան Ոսկեբերան հայրապետը Սբ. Գրիգոր Լուսավորչին նվիրված իր ներբողում գրել է. «Հիշեք և նրա համբերությունը խոր վիրապի մեջ, որքան էր նեղություններով դառնացած... Իսկ ո՞վ կարող է խոսքով պատմել երանելու անսահման ճգնության մասին, կամ օրինակով ցույց տալ նրա անտանելի նեղությունը, որ ապրում էր իժերի և քարբերի մեջ, որտեղ ոչ զրուցակից կար, ոչ վշտակցող բարեկամ, ոչ օգնական, ոչ մխիթարող եւ ոչ ծառայող:

Նա համբերում էր մեծ ժուժկալությամբ, իբրև կենդանի դրված գերեզմանի մեջ, անտուն, մերկ, այնքան ժամանակ, գիշեր-ցերեկ, ամռան շոգին եւ ձմռան սառնամանիքին: Քանզի այս մարդը մոտ էր Աստծուն»: Խոր Վիրապում կրած 13 տարիների չարչարանքներից հետո Սբ. Գրիգոր Լուսավորչը դուրս գալով ստորգետնյա զնդանից, Քրիստոսի լույսն է տարածում հայոց աշխարհում, դառնալով պետականորեն ճանաչված Հայ եկեղեցու առաջին հովվապետը: Գրիգոր Լուսավորչի հիշատակը, իբրև համաքրիստոնեական սրբի, տոնում են նաև քրիստոնյա մյուս եկեղեցիները:

Commemorazione di San Gregorio l'Illuminatore del tormenti e impegno per la fossa 

data 2014/05/04 

Questa festa è il primo tra i tre giorni di commemorazione dedicata alla memoria di san Gregorio l'Illuminatore, il primo Catholicos di tutti gli Armeni. Secondo la Chiesa armena calendario, si celebra alla vigilia della Quinta Domenica durante il periodo della Grande Quaresima. La festa è dedicata ai tormenti che san Gregorio ha subito durante la sua prigionia.Secondo fonti storiche, San Gregorio l'Illuminatore era figlio di Anak Partev, un cavaliere e nobile, che uccise il re armeno Khosrov Arshakouni. In rappresaglia, Anak viene eseguito dagli armeni. Suo figlio, Gregory, ha vissuto e studiato a Cesarea, e fu allevato come un pio cristiano. Gregorio torna in Armenia come un adulto e diventa un membro della corte reale. Re Tiridate (Tiridates), il figlio del re Khosrov ed erede al trono, nomina Gregorio come Cancelliere del regno armeno. Tiridate, imparando che Gregory è un cristiano e il figlio di Anak, lo sottopone a torture gravi e si impegna Gregorio a morte, da lui imprigionando in una fossa sotterranea profonda.Nel 301 dC, dopo aver trascorso 13 anni nel pozzo, San Gregorio l'Illuminatore viene liberato dalla prigione ed emerge per diffondere la luce di Cristo in Armenia. Egli diventa così il primo pontefice della Chiesa armena, battezza la famiglia reale, ed evangelizza tutta la nazione armena. Armenia diventa la prima nazione al mondo ad annunciare ufficialmente il cristianesimo come la religione di stato. San Gregorio l'Illuminatore è riconosciuto da tutta la cristianità come un Santo, e si è commemorato in tutte le Chiese cristiane tradizionali.

Commemoration of St. Gregory the Illuminator’s torments and commitment to the pit

Date 05-04-2014

This feast is the first one among the three commemoration days dedicated to the memory of St. Gregory the Illuminator, the first Catholicos of All Armenians. According to the Armenian Church Calendar, it is celebrated on the eve of the Fifth Sunday during the period of Great Lent. The feast is dedicated to the torments which St. Gregory suffered during his imprisonment.

According to historical sources, St. Gregory the Illuminator was the son of Anak Partev, a knight and nobleman, who killed the Armenian King Khosrov Arshakouni. In retaliation, Anak is executed by the Armenians. His son, Gregory, lived and studied in Caesarea, and was brought up as a pious Christian. Gregory returns to Armenia as an adult and becomes a member of the royal court. King Tiridates (Trdat), the son of King Khosrov and heir to the throne, appoints Gregory as the Chancellor of the Armenian Kingdom. Tiridates, learning that Gregory is a Christian and the son of Anak, subjects him to severe tortures and commits Gregory to death, by imprisoning him in a deep underground pit.

In 301 A.D., after spending 13 years in the pit, St. Gregory the Illuminator is freed from the dungeon and emerges to spread the Light of Christ in Armenia. He thus becomes the first pontiff of the Armenian Church, baptizes the royal family, and evangelizes the whole of the Armenian Nation. Armenia becomes the first nation in the world to officially proclaim Christianity as her state religion.

St. Gregory the Illuminator is recognized by all of Christendom as a Saint, and he is commemorated in all traditional Christian Churches.

День памяти о страшных муках и ввержении в ров Св. Григория Просветителя

Дата 05-04-2014

Это первый из трех дней в году, посвященных памяти первого армянского 

католикоса Св. Григория Просветителя. Согласно календарю Армянской Апостольской Церкви, отмечается в субботу, предшествующую шестому воскресенью Великого Поста, в память о страшных муках, переносимых Св. Григорием Просветителем в монастыре Хор Вирап. Согласно историческим источникам, Св. Григорий был сыном князя Анака Партева. Князь Анак убил армянского царя Хосрова Аршакуни и вместе с семьей пытался скрыться в Персии, но армянский отряд нагнал его и утопил в реке Аракс вместе с домочадцами. Двухлетний Григорий был спасен и увезен в Кесарию Каппадокийскую, где стал христианином. Узнав историю своей семьи, Григор решил инкогнито поступить на службу к сыну Хосрова Трдату и верным служением искупить вину отца. Один из князей установил личность Григория Партева и сообщил об этом Трдату. После жестоких пыток Григория бросили в темницу Хор Вирап, где он пробыл 13 лет, до 301 г. Патриарх Вселенской Церкви Иоанн Златоуст в панегирике, посвященном Св. Григорию Просветителю, написал: «Помните о его терпении в Хор Вирапе … Кто может словами передать о безграничном отшельничестве блаженного, или на своем примере показать его невыносимые лишения, которые он переживал среди ужей и аспидов, где не было ни собеседника, ни сочувствовавшего друга, ни помошника, ни утешителя и ни служителя. Он терпел с огромной сдержанностью, живым помещенный в могилу, без дома, так долго, утром и ночью, в летний зной и зимнюю стужу. Ибо этот человек был близок Богу». Св. Григорий Просветитель перенес нестерпимые муки и, выйдя из темницы, начал распространять свет христианства в Армении, став первым патриархом государственно признанной Армянской Церкви.

Память Св. Григория Просветителя, как Всехристианского Святого, отмечают также в других христианских Церквах.